Ο ΤΟΠΟΣ
ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΛΑΤΑΝΟ

ΟΝΟΜΑΣΤΕΣ ΤΟΠΟΘΕΣΙΕΣ

Η ΥΔΡΕΥΣΗ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ

ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΛΕΦΩΝΩΝ

ΚΑΡΠΟΦΟΡΑ ΔΕΝΤΡΑ- ΖΩΑ ΠΟΥ ΥΠΑΡΧΟΥΝ

ΑΣΧΟΛΙΕΣ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ -ΠΡΟΪΟΝΤΑ

Ο ΘΕΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΑΛΩΝΙΣΜΑ ΤΟΥ ΣΙΤΑΡΙΟΥ

Η ΟΙΚΟΤΕΧΝΙΑ ΤΗΣ ΠΛΑΤΑΝΙΩΤΙΣΣΑΣ

Η ΥΦΑΝΣΗ ΠΑΝΙΝΩΝ ΥΦΑΣΜΑΤΩΝ

ΥΦΑΝΣΗ ΜΑΛΛΙΝΩΝ ΚΛΙΝΟΣΚΕΠΑΣΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΕΙΔΩΝ

ΚΑΤΟΙΚΙΑ – ΣΙΤΙΣΗ- ΕΝΔΥΜΑ- ΠΟΔΗΜΑ

Ο ΝΕΡΟΜΥΛΟΣ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ

Ο ΠΛΑΤΑΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΚΑΤΟΧΗ

Ο ΠΛΑΤΑΝΟΣ ΣΗΜΕΡΑ


Ο ΠΛΑΤΑΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΚΑΤΟΧΗ

Όταν τα Γερμανοϊταλοβουλγαρικά στρατεύματα κατοχής κατέλαβαν την Ελλάδα (21.4.1941) και ο μαύρος πέπλος της σκλαβιάς ξαπλώθηκε σ’ όλη την Ελληνική Επικράτεια, οι κατακτητές παρακολουθούσαν κάθε κίνηση των κατοίκων από διαφόρους δοσίλογους που υπήρχαν στα χωριά μας. Η πρώτη ενέργειά τους ήταν να συγκεντρώσουν παν είδος πολεμικού υλικού και προπαντός τα όπλα, ακόμη και τα κυνηγετικά. Έφθασε η διαταγή αυτή από την Ναύπακτο και στον Πλάτανο και παρέδωσαν, όσοι είχαν όπλα, όπως σ’ όλη την Ελλάδα, χωρίς βέβαια να λείψει και η απόκρυψη μερικών τούτων από τους κατόχους τους. ΟΙ μετακινήσεις των κατοίκων της Ορεινής Ναυπακτίας περιορίστηκαν και η μετάβαση από ένα μέρος σ’ άλλο γινόταν κατόπιν άδειας των στρατευμάτων κατοχής. Αυτός ο περιορισμός στις μετακινήσεις έφερε τους κατοίκους του Πλατάνου, όπως όλους τους Έλληνες, σε δύσκολη θέση, γιατί δεν μπορούσαν να μετακινηθούν εύκολα προς την Ναύπακτο, Αγρίνιο, Μακρυνία και άλλα διάφορα μέρη για εργασία. Τα τρόφιμα άρχισαν να λιγοστεύουν, γιατί και οι καλλιέργειες δεν γίνονταν, όπως πριν. Τα πάντα άρχισαν σιγά- σιγά να χάνονται από την αγορά. Μαυραγορίτες από τις πόλεις γύριζαν στα χωριά, μεταφέροντες διάφορα αντικείμενα (ρούχα, παπούτσια κ.λ.π.), τα οποία συγκέντρωναν από τους πεινασμένους των πόλεων και τα άλλαζαν με διάφορα τρόφιμα (σιτάρι και με ό,τι άλλο είδος σε τρόφιμα). Τέτοιοι έφθαναν σ’ όλα τα χωριά, άρα και στον Πλάτανο. Εδώ πρέπει να επισημανθεί ότι οι πόλεις κατά την κατοχή υπέφεραν και πείνασαν πολύ περισσότερο. Στα χωριά κάπως τα βόλευαν καλύτερα, γιατί έκαναν και μικροκαλλιέργειες, διατηρούσαν κάποιο κήπο, έτρεφαν και μερικά ζωντανά (μαρτίνια, κότες κ.λ.π.) όσα βέβαια μπορούσαν να φυλάξουν και να κρύψουν από τις αρπαγές και λεηλασίες των διάφόρων. Ακόμη και το φωτιστικό πετρέλαιο, το αλάτι και το σαπούνι, στα χωριά μας, είχαν εκλείψει. Το πετρέλαιο σε όλα σχεδόν τα σπίτια το είχε αντικαταστήσει το τζάκι με τα ξύλα. Με την πάροδο του χρόνου ο περιορισμός γινόταν μεγαλύτερος. Άρχισαν οι ξυλοδαρμοί και οι συλλήψεις για κάθε παρεκτρεπόμενο  Έλληνα, χωρίς να λείπουν και οι εκτελέσεις. Φόβος και τρόμος είχε καταλάβει όλους τους ‘Έλληνες μαζί βέβαια και τους Πλατανιώτες.

Οι Ελληνικές αρχές ήσαν υπό τον έλεγχο των κατακτητών και είχαν τελείως ατονήσει. Τα σχολεία δεν λειτουργούσαν και αυτά. Μαζί με τα παραπάνω υπήρχε η αρπαγή διαφόρων πραγμάτων μέσα από τα σπίτια των Ελλήνων. «Τα Πάντα τ’ έσκιαζε η φοβέρα και τα πλάκωνε η σκλαβιά», όπως λέει και ο ποιητής. Το καλοκαίρι του 1943 έκαμε την εμφάνισή του ο Ε.Λ.Α.Σ. (Εθνικός –Λαϊκός-Απελευθερωτικός- Στρατός), το ένοπλο τμήμα της πολιτικής Οργάνωσης του Ε.Α.Μ. (Εθνικό-Απελευθερωτικό –Μέτωπο), της νέας αυτής Φιλικής Εταιρείας. Σκοπός του Ε.Λ.Α.Σ. ήταν να εκδιώξει τον κατακτητή, να δημιουργήσει δηλαδή την Εθνική Αντίσταση. Κοντά στις άλλες ανάγκες και ελλείψεις προστέθηκε τώρα και η συντήρηση των αντάρτικων ομάδων του Ε.Λ.Α.Σ. με διάφορα τρόφιμα, καθημερινά δε έπρεπε το χωριό να στέλνει συνδέσμους και αγγελιοφόρους στα γειτονικά χωριά για συνεννόηση και ενημέρωση. Επί πλέον ήσαν υποχρεωμένοι οι χωρικοί, να διαθέτουν τα ζώα τους για τις διάφορες μεταφορές και ανάγκες του Ε.Λ.Α.Σ. Ζωή βέβαια πολύ δύσκολη. Τι να γίνει όμως!!! Κατοχή είχαμε. Έπρεπε να λάβει μέρος και η Ελλάδα στην γενική κατά των εχθρών αντίστασή, όπως και άλλα πολλά κατακτημένα κράτη. Η λευτεριά δεν έρχεται μόνη της. Χρειάζονται αγώνες. Γνωστόν είναι, ότι ορισμένοι υπέφεραν πολύ περισσότερο από τους άλλους, ιδίως οι άνθρωποι των πόλεων. Ο καθένας ανάλογα με το μέρος και τη θέση που ήταν. Ο Πλάτανος και όλα τα χωριά δεν μπορούμε να ειπούμε, ότι δεν υπέφεραν από τα δεινά της κατοχής, όπως ολόκληρη η Ελλάδα.

Το Ε.Α.Μ. ιδρύθηκε στις 27-9-1941. Αυτή η πολιτική Οργάνωση του ένοπλου αντάρτικου στρατού του Ε.Λ.Α.Σ., είχε οργανώσει τις πόλεις και τα χωριά μαζί και τον Πλάτανο πολύ πιο γρήγορα προς την κατεύθυνση της αντίστασης, διορίζοντας τους λεγόμενους υπεύθυνους στο κάθε χωριό και σε κάθε συνοικία της πόλης. Στο Ε.Α.Μ. τότε είχε οργανωθεί το πλείστον του Ελληνικού λαού, εκτός των δοσίλογων και εκείνων που συνεργάστηκαν με το κατακτητή.

Με την εμφάνιση του Ε.Λ.Α.Σ. το 1943 άρχισαν και οι επιδρομές των κατακτητών στην ύπαιθρο για τις λεγόμενες εκκαθαριστικές επιχειρήσεις.

Μετά την συνθηκολόγηση των Ιταλικών στρατευμάτων και την αποχώρηση της Ιταλίας από τον άξονα (8.9.1943), τα πάντα περιήλθαν στην διοίκηση και δικαιοδοσία των Γερμανών, οι οποίοι αστυνόμευαν όλη την Ελλάδα, μαζί και την επαρχία Ναυπακτίας, με περισσότερο έλεγχο, περιορισμό και μίσος- σαν κατακτητές. Ο κλοιός άρχισε να σφίγγει περισσότερο, γιατί και ο Ε.Λ.Α.Σ. είχε πλέον αναπτυχθεί και τα κτυπήματά του κατά των κατακτητών Γερμανών ήσαν περισσότερα, ισχυρότερα και εντονότερα. Οι Γερμανοί άρχισαν τότε να περνούν από διάφορα μέρη της Επαρχίας Ναυπακτίας ως και από τον Πλάτανο . Το πέρασμα των Γερμανών από τον Πλάτανο ήταν στης 21 Αυγούστου το 1944, σύμφωνα με τα λεγόμενα των ηλικιωμένων κατοίκων πήγαν ευθείαν και έκαψαν αμέσως 3 σπίτια αντιστασιακών, όπως είχαν πληροφορίες.  Έκαψαν πρώτα την οικία του Γιώργου Καρμανίδη, δεύτερον του δασκάλου Αλέξη Παπανικολάου, και μετά του Δημητράκη Πούλου. Οι Γερμανοί μετά έφυγαν  χωρίς κανένα άλλο επεισόδιο, συναποκομίζοντας πολλά πράγματα, ιδίως ρουχισμό και άλλα πράγματα των σπιτιών. 

Από όλα τα προαναφερθέντα βγαίνει το συμπέρασμα, ότι και ο Πλάτανος είχε το μερίδιό του σε ταλαιπωρίες, και πυρπολήσεις κατά το διάστημα της Γερμανικής κατοχής, όπως και όλη η Ελλάδα


Copyright© 2000-2001 Plataniotis.com